Bloedvoorziening

Voor heel wat zieke mensen is het van levensbelang. Ook bij verkeersongevallen, operaties of bevallingen. Bloed moet er zijn. Elke dag. Om levens te redden. Daarom zamelt Rode Kruis-Vlaanderen continu bloed in overal in Vlaanderen. Want het is ongelooflijk belangrijk dat we altijd voldoende in voorraad hebben. Daar staan wij voor in. Met dank aan jullie, onze donoren, kunnen wij onze ziekenhuizen voorzien van levensnoodzakelijke, veilige bloedproducten.

Van donor tot ontvanger

Van de afname tot het toedienen bij de patiënt. Bloed, plasma en bloedplaatjes leggen een héle weg af. Dit zijn de 7 stappen in het proces van bloedvoorziening.

1. Bloed geven op een veilige manier

Overal in Vlaanderen organiseren we bloedafnames. Voor Rode Kruis-Vlaanderen is het een topprioriteit dat dat 100 % veilig verloopt.

Veiligheid van donor

Bloedproducten (bloed, plasma of bloedplaatjes) afnemen? Bij de meeste mensen verloopt dat vlot, veilig en zonder ongemak. Omdat een donatie nooit schadelijk mag zijn voor de donor, bespreekt een arts altijd vooraf zijn gezondheidstoestand. Bepaalde aandoeningen (bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, bloed- of nierziekten) kunnen namelijk een verhoogd risico vormen op ongewenste bijwerkingen.

Veiligheid van ontvanger

We willen absoluut voorkomen dat onze bloedproducten infecties overdragen. Daarom vragen we donoren om bepaalde risicosituaties te melden. Niet alleen risico's door seksueel contact of bloedcontact, bijvoorbeeld na een tatoeage of piercing. Ook risico's door een verblijf in het buitenland. Dankzij onze selectiecriteria voor donoren die wetenschappelijk onderbouwd zijn, is België een van de veiligste landen op het vlak van bloedtransfusie.

Geef ook bloed of plasma

2. Verwerken van de donatie

Na de afname verwerken we de bloedproducten onmiddellijk. Tijdens dat proces waken we over veiligheid en kwaliteit. De verwerking doen we zo efficiënt mogelijk, zodat we tijdig kunnen leveren aan ziekenhuizen.

Bloed bestaat uit verschillende bestanddelen. Die kunnen op verschillende manieren nuttig zijn voor meerdere patiënten. Daarom splitsen we het bloed in rode bloedcellen en plasma. Soms halen we er ook een derde bestanddeel uit: de bloedplaatjes. Een zakje plasma wordt verder verwerkt tot albumine, stollingsfactoren en antistoffen. Na een virusinactivatie kan het plasma ook in zijn geheel aan een patiënt worden toegediend. Bloedplaatjes worden onder andere toegediend aan patiënten die bloedingen krijgen na een chemotherapie.

3. Grondig testen van bloed, plasma en bloedplaatjes

Hoe vaak iemand ook doneert, we testen het gegeven bloed, plasma of bloedplaatjes elke keer even grondig. Zo garanderen we een maximale veiligheid van het bloedproduct.

Bij het analyseren van bloedstalen bepalen we de bloedgroep en het aantal van de verschillende types bloedcellen. We testen alle bloedstalen ook op de aanwezigheid van hiv, hepatitis B en C en syfilis. Bij een afwijkend testresultaat brengen we de donor schriftelijk op de hoogte.

Dagelijks testen we enkele duizenden bloedstalen. Na het testen plaatsen we de bloedproducten in quarantaine tot we 100 % zeker zijn dat we ze mogen vrijgeven.

4. Vrijgeven bloedproduct

Na het verwerken en testen, kunnen we het bloedproduct vrijgeven. Dat doen we pas wanneer:

  • de donor aan alle vereisten voldoet;
  • het verwerkingsproces correct verliep;
  • het bloedproduct op alle labotesten goed scoorde.

Als we zeker zijn dat aan deze 3 voorwaarden voldaan is, geven we de bloedproducten vrij voor bewaring en verdeling.

5. Bloedproduct bewaren in perfecte omstandigheden

Tijdens het hele proces - van afname tot toediening aan een patiënt - bewaren we de bloedproducten zorgvuldig in koel- en vriescellen. Via een monitoringsysteem bewaken we de temperatuur 24 uur op 24. Daarbij volgen we nauwgezet alle wettelijke criteria en kwaliteitsvoorschriften.

  • Rode bloedcellen: kunnen maximaal gedurende 42 dagen worden bewaard in koelkasten tussen 2 en 6 °C.
  • Plasma: wordt snel ingevroren tot een temperatuur van –30 °C en wordt daarna bewaard bij minder dan -25 °C. Het blijft maximaal 3 jaar bruikbaar.
  • Bloedplaatjes: zijn slechts 5 dagen houdbaar en bewaren we op 22 °C. Ze moeten voortdurend in beweging blijven in een bewaarvloeistof.

Check de bloedvoorraad

6. Bloed, plasma en bloedplaatjes leveren aan ziekenhuizen

We leveren continu bloedproducten aan de ziekenhuizen. Meermaals per week gaan we bij hen langs om de voorraad in de ziekenhuisbloedbank op peil te houden. Uiteraard staan we 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 klaar om bij onverwachte of dringende situaties de nodige zakjes bloed, plasma en bloedplaatjes te leveren. Tijdens het transport garanderen we een maximale veiligheid en zorgen we voor optimale bewaarcondities van de bloedproducten.

7. Levens redden

Sinds de afname hebben het bloed, plasma en de bloedplaatjes een heel traject afgelegd. Maar nu is het eindelijk zover: in het ziekenhuis wordt het bloedproduct toegediend aan iemand die het nodig heeft. Goed om te weten: met 1 zakje bloed kunnen we verschillende mensen helpen.

Onderzoek

Overal in Vlaanderen zamelen we bloed in en bevoorraden we ziekenhuizen met veilige bloedproducten. We streven daarbij naar een steeds betere en snellere dienstverlening. Dat kunnen we onder andere garanderen door goed onderzoek te doen naar (onze) bloedproducten.

Heel wat onopgeloste vragen

Ons Transfusion Research Center (TReC) onderzoekt biologische, biochemische en biomedische vragen over de afname, bereiding, bewaring, werking en kwaliteit van bloedproducten.

Het team van wetenschappers focust vooral op bloedplaatjes en hun rol bij de behandeling van bloedingen. Afgenomen bloedplaatjes kunnen we momenteel nog niet lang bewaren, in tegenstelling tot bloedplasma en rode bloedcellen. Er zijn nog heel wat onopgeloste vragen. Waarom kunnen ze niet worden gekoeld of ingevroren? Waarom werken ze na 5 à 7 dagen bewaring niet meer naar behoren? Welke nieuwe technieken kunnen we inpassen in de bewaring van bloedplaatjes? Onze wetenschappers van TreC zoeken naar het antwoord.