Aardbevingen in Turkije en Syrië: doe een gift

Inleiding 
Zaterdag 6 mei was het drie maanden geleden dat een van de grootste aardbevingen uit de recente geschiedenis grote delen van Turkije en Syrië trof, met verwoestende gevolgen. In Turkije leefden in de getroffen regio al 1,7 miljoen oorlogsvluchtelingen uit Syrië, terwijl aan de Syrische kant een land werd getroffen dat al te kampen had met de gevolgen van jarenlange oorlog, en waar naar schatting 90% van de bevolking onder de armoedegrens leeft. Tot op de dag van vandaag hebben miljoenen getroffen mensen humanitaire hulp nodig in de regio, terwijl de capaciteit om dit op te vangen al dun gezaaid was.

• In totaal hebben meer dan 55.000 mensen het leven verloren.
• 300.000 mensen zijn binnen Syrië ontheemd.
• 2,7 miljoen mensen leven nog steeds in tenten of containers in Turkije.
• De aardbeving heeft schade veroorzaakt aan structuren in een geografisch gebied dat ongeveer even groot is als Duitsland, en de reparatie ervan zal meer dan 100 miljard euro kosten.

Respons van de Rode Kruis en Rode Halve Maan-beweging  
In Turkije 
De Turkse Rode Halve Maan mobiliseerde snel alle mogelijke middelen om hulp te bieden bij de aardbeving, waarbij zowel personeel als om en bij de 150.000 vrijwilligers in rotatie naar de getroffen gebieden werden gestuurd. Dagelijks staan ongeveer 1.000 medewerkers en 1.500 vrijwilligers paraat om mensen in nood te helpen. 

• Voedsel en water: De Turkse Rode Halve Maan bedeelde 300 miljoen warme maaltijden, op meer dan 1.000 distributiepunten, evenals drinkwater en kant-en-klare voedselpakketten.
• Hulpverlening: Er zijn bijna 925.000 noodhulpgoederen uitgedeeld, waaronder tenten, dekens, kachels en hygiënekits.  
• Financiële hulp: Meer dan 600.000 kwetsbare mensen werden geholpen met multifunctioneel contant geld en nog eens 140.000 met waardebonnen.
• Er werd psychosociale hulp geboden aan meer dan 113.000 mensen.
• Er werd gezondheidszorg aangeboden aan meer dan 26.000 mensen
• Bloeddonatiecampagnes stimuleerden meer dan 420.000 mensen om bloed te doneren. 

Rode Kruis-Vlaanderen heeft in de eerste weken na de aardbeving meer dan 160 grote, multifunctionele tenten gedoneerd aan de Turkse Rode Halve Maan. Daarnaast heeft het, samen met vele andere Rode Kruisverenigingen, de Turkse Rode Halve Maan financieel gesteund, zowel rechtstreeks als onrechtstreeks via de Internationale Federatie van Rode Kruis en Rode Halve Maanverenigingen. 

In Syrië 
De Syrisch Arabische Rode Halve Maan (SARC) heeft eveneens alle middelen ingezet om hulp te bieden na de aardbeving, waarbij 4.000 medewerkers en vrijwilligers werden ingezet.  

• Sinds de aardbevingen heeft SARC diensten verleend in meer dan 200 tijdelijke opvangcentra voor mensen die hun huis en bestaansmiddelen verloren bij de aardbeving, en blijft het verder ondersteunen in 54 collectieve opvangcentra voor de langere termijn.
• Gezondheidszorg: Meer dan 1,1 miljoen mensen werden verzorgd in klinieken en via mobiele eenheden (basis gezondheidszorg en eerste hulp, gezondheidszorg voor moeders en pasgeborenen, fysieke rehabilitatie en psychosociale ondersteuning),    
• Verdeling van noodhulpgoederen: Er werden meer dan 3,2 miljoen goederen uitgedeeld, waaronder voedsel, huishoudartikelen en medische materialen.  
• Er werden meer dan 185.000 personen geholpen met sociale hulpverlening (psychologische eerste hulp, informatie verschaffen over omgaan met aardbevingen, angst en verliezen doorverwijzen naar gespecialiseerde juridische, medische en geestelijke gezondheidszorg).
• Er werden 217.000 personen voorzien van  proper water, sanitaire voorzieningen en goederen die helpen te voorzien in basishygiëne.
• Daarnaast heeft het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) voor miljoenen mensen in de getroffen gebieden de watervoorziening, woning en publieke infrastructuur hersteld.

Rode Kruis-Vlaanderen hieraan bijgedragen door financiële steun te verlenen aan onze partners ter plaatse, het Duitse en Deense Rode Kruis, die nauw samenwerken met de Syrisch Arabische Rode Halve Maan. 

Humanitaire behoeften 

Zowel in Turkije als in Syrië zullen grote bevolkingsgroepen op korte en middellange termijn aangewezen blijven op noodhulp. Miljoenen mensen leven in tijdelijke woningen, zoals tenten en containers. Kritieke infrastructuur zoals watervoorziening, wegen en medische faciliteiten zijn beschadigd, waardoor de toegang tot veilig drinkwater en gezondheidszorg ernstig is beperkt, vooral in Syrië. Hier is in het hele land een uitbraak van cholera vastgesteld, waarbij de meeste gevallen aangetroffen werden in de door de aardbeving getroffen gebieden.  
De grote aantallen ontheemden in Turkije , hebben slechts zeer beperkte toegang tot basisvoorzieningen, in het bijzonder wanneer ze terechtkwamen in tentenkampen. Als gevolg van de grote migratiestromen is ook de bevolking in bepaalde provinciehoofdsteden fel toegenomen, waardoor de toch al beperkte dienstverlening daar nog meer onder druk komt te staan.  
De financiering van de hulpverlening van zowel de Rode Kruis en Rode Halve Maanbeweging als de Verenigde Naties blijft ver achter bij wat nodig is om de getroffen bevolking in hun basisbehoeften te voorzien. Elke donatie, ongeacht de grootte, helpt om de moeilijke situatie voor de miljoenen getroffen mensen te verlichten. 

Vandaag is het exact een maand geleden dat grote delen van Turkije en Syrië getroffen werden door aardbevingen. De materiële schade is enorm en de menselijke tol is hoog: 

• Meer dan 50.000 doden en 110.425 gewonden
• 509.347 mensen verloren hun huisvesting
• 12.718 gebouwen en 248 scholen vernietigd
  
  

Zo helpt het Rode Kruis

Rode Kruis-Vlaanderen biedt rechtstreeks financiële ondersteuning aan de Turkse Rode Halve Maan en het Deense Rode Kruis, dat de Syrisch-Arabische Rode Halve Maan helpt. Zij helpen 3,75 miljoen getroffen inwoners in Turkije en Syrië, dag en nacht.

Dit heeft het Rode Kruis al verwezenlijkt in het getroffen gebied: ​

• 85 miljoen voedselpakketten uitgedeeld
• 107.580 dekens voorzien
• 54.070 tenten voor opvang
• 370 mobiele keukens
• 140.000 cash vouchers aan getroffen huishoudens voor basisvoorzieningen
• 30.000 hygiënische producten voor de slachtoffers
  
  

De teller van het geld dat ingezameld werd naar aanleiding van de aardbevingen in Turkije en Syrië staat intussen al op meer dan 4 miljoen euro.

Met de eerste vrijgemaakte budgetten, waaronder €200 000 van de Vlaamse overheid en €400 000 uit het noodhulpfonds van Rode Kruis-Vlaanderen werd intussen reeds het volgende gerealiseerd:

In Turkije

• Aankoop van tenten, waarvan de eerste lading vorige week vanuit België is vertrokken en ook een tweede lading sinds vandaag onderweg is.
• Ondersteuning van de Turkse Rode Halve Maanbeweging. Hun belangrijkste activiteiten op dit moment zijn onder meer:
  • Voedseldistributies
  • Bloedvoorziening
  • Het voorzien van onderdak
  • Het uitdelen van noodhulpgoederen
  • Het aanbieden van psychosociale ondersteuning
  • Het bieden van primaire gezondheidszorg

In Syrië

• Ondersteuning van het Deense Rode Kruis, dat in Syrië de Syrisch-Arabische Rode Halve Maan helpt. Hun belangrijkste activiteiten op dit moment zijn onder meer:
  
  • Zoekacties onder het puin
  • Verdeling van levensreddende noodhulpgoederen, waaronder voedselpakketten, hygiëne kits, dekens, matrassen, enz. De Syrisch-Arabische Rode Halve Maan is er intussen ook in geslaagd om Idlib te bereiken met een konvooi noodhulpgoederen. 
  • Ondersteunen van ziekenhuizen en ambulance diensten in de getroffen regio’s
  • Het voorzien van psychosociale steun aan de getroffen bevolking
    
    

In de komende weken en maanden zal er nog hard gewerkt worden om ook de resterende budgetten toe te wijzen en in te zetten daar waar hulp nodig is.

Tot op vandaag heeft Rode Kruis-Vlaanderen in totaal al ongeveer 2.150.000 euro ingezameld voor humanitaire hulp in Turkije en Syrië. Dat bedrag gaat voornamelijk naar financiële ondersteuning, verdeeld over de twee landen. Daarnaast worden ook selectief noodhulpgoederen in ons land aangekocht en opgestuurd. Maar dat gaat enkel om materialen die in de regio van de ramp nog moeilijk in grote hoeveelheden te verkrijgen zijn. Zo vertrekken er binnen enkele dagen bijvoorbeeld meer dan 100 grote multifunctionele tenten naar Turkije. Die kunnen dienen als tijdelijk onderdak voor grote families, maar kunnen indien nodig ook een logistieke of medische invulling krijgen. 

In Turkije gaat de financiële hulp rechtstreeks naar de Turkse Rode Halve Maan – zo heet het de Rode Kruisvereniging daar – en in Syrië wordt het geld ingezet via het Deense Rode Kruis. Die laatste zijn namelijk historisch al langer actief in Syrië en ondersteunen er, samen met de Syrische Rode Halve Maan, de humanitaire hulpverlening na de aardbevingen.

De Turkse Rode Halve Maan heeft zo bijvoorbeeld al 352 mobiele keukens ingeschakeld, meer dan 81 miljoen kleine en grote voedselpakketten voorzien, bijna 20 miljoen flessen water verdeeld, 45.000 tenten ter beschikking gesteld en 55.000 dekens uitgedeeld. En ook in Syrië is er al heel wat humanitaire hulp geboden, zoals 30.000 hygiënische producten, 25.000 flessen water, 20.000 medische interventies en het inrichten van 175 opvanglocaties. Bovendien worden ook de ziekenhuizen door onze collega’s in Syrië ondersteund met materiaal, medicatie én personeel.

Sinds de zware aardbevingen is het dodental blijven stijgen tot het meest recente, hallucinante cijfer van 35.000 doden. Ook de behoefte aan hulp voor de vele duizenden overlevenden blijft alleen maar verder toenemen.

Geconfronteerd met deze noodsituatie slaat het Consortium 12-12 opnieuw de handen in elkaar. De 7 leden, Caritas International, Dokters van de Wereld, Handicap International, Oxfam Solidariteit, Rode Kruis-Vlaanderen/Croix-Rouge de Belgique, Plan International België en UNICEF België doen een oproep tot solidariteit om financiële steun in te zamelen. Die steun wordt ingezet ter financiering van de noodhulp die de 7 organisaties voorzien in de getroffen gebieden. Naast de deelname aan het Consortium zet Rode Kruis-Vlaanderen ook de eigen inzamelactie voort.

In Turkije heeft de Rode Kruis Rode Halve Maan Beweging in samenwerking met de lokale autoriteiten, tijdens de eerste fase van de ramp 763 personeelsleden en 3.619 vrijwilligers ingezet voor reddingsacties en humanitaire hulpverlening, waaronder de verdeling van:

• 2.050 tenten
• 137.929 medische tenten
• 79 cateringvoertuigen
• 38 communicatievoertuigen
• 2.657 keukensets
• 1.507.494 dekens
• 48 bedden
• 95 mobiele keukens
• 1 mobiele voedselbank
• 4 mobiele oven
• 86 voertuigen voor basisvoorzieningen
• Veldkits voor 30.000 personen
• 2.489.534 maaltijden
• 523.629 snacks,
• 480.079 porties soep, 255.265 drankjes en 365.467 waterflessen 

In Syrië is de situatie veel complexer en is het verkrijgen van up-to-date informatie moeilijk. Tot dusver, weten we dat de volgende acties ondernomen zijn: 

1. Verdeling van: 
   • 15 ton tenten en dekens
   • 10 ton medicijnen en voeding
   • 4900 matrassen
   • 9440 dekens
2. Vervoer van gewonden naar ziekenhuizen
3. Medische verzorging van gewonden

Onder het motto "samen sterker" lanceren de grootste telecomoperatoren in België een sms-actie ten voordele van de slachtoffers van de aardbevingen in Turkije en Syrië. Wie de boodschap "help" stuurt naar het nummer 4330, doneert 1 euro aan het Rode Kruis in de getroffen landen. De actie gaat uit van de operatoren Mobile Vikings, Orange Belgium, Proximus, Scarlet, Telenet/BASE en VOO, in samenwerking met het platform Ring-Ring. Er worden geen bijkomende kosten aangerekend voor een sms. Het ingezamelde bedrag wordt integraal overgemaakt aan het Rode Kruis in de getroffen landen.

Vanwege de steeds oplopende cijfers van het aantal doden en slachtoffers, alsook de immense schade aan de infrastructuur, verdubbelt Rode Kruis-Vlaanderen de steun vanuit het noodhulpfonds naar 400.000 euro. “Momenteel blijft er vooral aan de basisbehoeften een grote nood”, verduidelijkt Sofie De Jaeger, Manager Internationale Samenwerking van Rode Kruis-Vlaanderen. “Daar willen we met dit verhoogde bedrag een extra steentje aan bijdragen.”

Het bedrag wordt via het internationale netwerk van het Rode Kruis ingezet in het rampgebied. En dat voor de meest cruciale noden. Op dit moment zijn dat nog steeds de basisbehoeften. Enerzijds is dat een onderdak bieden aan alle slachtoffers. Dat gaat dan bijvoorbeeld over tenten, bedden, dekens of slaapzakken. En anderzijds is er uiteraard ook een grote vraag naar voedsel en water. Bovendien zijn er ook veel kleine verwarmingstoestellen nodig, vanwege het vriesweer in de regio.

De gevolgen van de aardbevingen in Turkije en Syrië zijn immens: elk uur stijgen de cijfers van het aantal slachtoffers en de schade aan gebouwen en infrastructuur. Zeker met de weersomstandigheden in de regio – ‘s nachts zijn er vriestemperaturen – is de situatie des te meer precair.

Bovendien zijn ook duizenden gebouwen verwoest. “Onze collega’s van de Turkse Rode Halve Maan, de Syrische Rode Halve Maan en het internationale Rode Kruis kunnen momenteel alle hulp gebruiken”, aldus Sofie De Jaeger, Manager Internationale Samenwerking van Rode Kruis-Vlaanderen.