Alles over plasma geven
Wat is bloedplasma? Simpel: een kwestie van overleven. Voor heel wat patiënten. Zo ook pasgeboren baby's. Kunnen zij op jou rekenen? Plasma doneren kost amper een uurtje van je tijd. Elke dag opnieuw hebben we plasmadonoren nodig om samen levens te redden. Het voordeel: van plasma geven herstel je sneller dan van een bloeddonatie. Je kan het dus vaker doen.
- Wat is (bloed)plasma? Je bloed bestaat voor 55 % uit een gele vloeistof: plasma. Dat bestaat op zijn beurt voor 91,5 % uit water en voor 8,5 % uit opgeloste stoffen als eiwitten, suikers, vetten, zouten, hormonen en vitaminen.
- Waarom nodig? Het is van levensbelang voor mensen die ernstige stollingsstoornissen hebben door massaal bloedverlies of door bloedziekten. Ook voor pasgeboren baby's met ernstige geelzucht. En voor de aanmaak van heel wat medicatie.
- Wie mag plasma doneren? Vul de donorzelftest in en je weet meteen of je in aanmerking komt.
- Hoe vaak? Je mag plasma om de 14 dagen doneren. Na een bloeddonatie moet je minstens 28 dagen wachten voor je plasma kan geven.
- Duur? Het donatieproces neemt iets meer dan 1 uur in beslag. De plasma-afname zelf zo'n 30 à 45 minuten.
- Waar? Omdat we voor de afname van plasma een speciaal toestel nodig hebben, kan dat enkel in 1 van onze 14 vaste donorcentra.
- Hoe? Plasma wordt afgenomen via een ander toestel dan bloed. Het grootste verschil: je krijgt je bloedcellen terug toegediend als je plasma geeft. Hieronder lees je stap voor stap hoe het in z'n werk gaat.
Stap voor stap uitgelegd
Hoe verloopt een plasmadonatie?
Stap 1: registratie
- Je meldt je aan in een donorcentrum.
- Een Rode Kruismedewerker leest de gegevens van je identiteitskaart in.
- Vanaf nu ben je een geregistreerde donor en heb je een donorID.
- Je krijgt een medische vragenlijst.
- Daarnaast een postdonatie-donorkaart met je persoonsgegevens en uniek donatieID.
Stap 2: medische vragenlijst
- Je neemt de lijst en het kaartje mee naar de donorhoek, waar je rustig alle vragen kan beantwoorden.
- De vragenlijst polst naar jouw gezondheidstoestand, eventuele medische behandelingen en risicosituaties. Een waarheidsgetrouw ingevulde medische vragenlijst is één van de belangrijkste pijlers voor veilig plasma.
Stap 3: medisch onderzoek
- Je gaat met je ingevulde vragenlijst even langs bij de arts.
- Hij checkt je bloeddruk, pols en gewicht.
- Op basis van het medisch onderzoek, je antwoorden op de vragenlijst en bijkomende vragen beslist hij of je al dan niet plasma mag geven.
- Bij de arts kan je natuurlijk ook terecht met al je vragen over je donatie.
Stap 4: afname
- Nadat de arts zijn toestemming geeft om te doneren, mag je plaatsnemen op een afnamebed. Een Rode Kruismedewerker controleert nog even je identiteit.
- De arts of verpleegkundige legt een knelband rond je arm. Hij ontsmet de prikplaats en prikt daarna met een steriele naald in een geschikte ader. De eerste 25 ml van je bloed leiden we af naar een staalzakje. Met dit bloed vullen we de staalbuisjes die we in het laboratorium zullen testen. Daarna start je plasmagift. Via een mini-centrifuge scheiden we het plasma van de bloedcellen af. Je plasma komt in een afnamezak terecht, je bloedcellen krijg je terug toegediend. Alles gebeurt op een veilige en professionele manier met steriel wegwerpmateriaal.
- Aan het einde van de afname verwijderen we de naald. Je krijgt een drukverband rond je arm om de kleine prikwonde af te dekken. Het afnamemateriaal gebruiken we maar 1 keer, het is alleen voor jou bestemd.
Stap 5: even bijdrinken
- Ziezo, de afname is afgelopen. Je krijgt een drankje om je vochtbalans te herstellen. Ga even zitten. Drink het rustig op.
- Je rust best nog een kwartiertje voordat je terug naar huis gaat.
- Na je donatie drink je beter geen alcoholische drank.
- Het drukverband rond je arm haal je best pas na een paar uur weg.
- We raden af om zware lichamelijke of sportieve activiteiten uit te oefenen de eerste 12 uur na de afname.
- Nog iets te melden na je donatie? Meld alles wat jouw donatie misschien onveilig maakt, in het belang van de patiënt die jouw plasma krijgt. Volg de instructies op je postdonatie-donorkaart.
Nadien: wat gebeurt er na mijn donatie?
- We verwerken je donatie veilig en snel.
- Na de nodige tests brengen we je donatie naar de ziekenhuizen of patiënten.
- Heb je vragen of twijfels achteraf? Dan kan je uiteraard bij ons terecht.
Lien vertelt hoe je plasma daarna verwerkt en getest wordt
Dokters hebben mijn vrouw tijdens haar behandeling 8 zakken plasma toegediend. Ik vind het belangrijk om mijn medemens te helpen. Als dat met iets evidents als bloed of plasma geven kan, des te gemakkelijker.
Olivier
Plasmadonor
Domine is een mirakel
"Toen Domine hier toekwam met de ambulance dachten we allemaal: dit komt niet goed. Hij zag er heel slecht uit, was volledig blauw en moeilijk te beademen. Maar dankzij het continue toedienen van bloed en plasma en de operaties is het ons toch gelukt."
