Het Belgische Rode Kruis en Rode Kruis-Vlaanderen

Het Belgische Rode Kruis is gesticht in 1864 en is daarmee de oudste (nog bestaande) nationale RK-vereniging. In 1865 werd Henry Dunant verkozen tot erevoorzitter van het Belgische Rode Kruis. De eerste grote actie gebeurde tijdens de Frans-Duitse oorlog in 1870.

Na de Eerste-Wereldoorlog paste het Belgische Rode Kruis zich aan om ook in vredestijd nuttig werk te kunnen leveren: het richtte andere diensten op zoals Bloedtransfusie, Jeugd Rode Kruis en Ziekenhuisbibliotheken. Tijdens het interbellum steeg het aantal plaatselijke afdelingen van 37 tot 292.
Momenteel telt het Belgische Rode Kruis zo’n 500 plaatselijke afdelingen waarvan een kleine 300 in Vlaanderen.

In 1945 zorgde het Belgische Rode Kruis voor de repatriëring van militaire en politieke gevangenen en van de stoffelijke overblijfselen van de slachtoffers in de concentratiekampen.
Na de oorlog werden nog andere diensten opgericht zoals Welfare (nu Sociale Hulpverlening) en Rode-Kruishulpdienst. Meer en meer ging het Rode Kruis samenwerken met Rijkswacht en Civiele Bescherming en droeg het zijn steentje bij in de hulp bij nationale rampen: dijkbreuken van Schelde en Rupel in 1953, mijnramp in Marcinelle in 1956, brand in de Innovation in 1967, overstromingen in Ruisbroek in 1976, het Heizeldrama in 1985, de scheepsramp te Zeebrugge in 1987, airshow Oostende 1997, waterellende in de jaren 90.
Internationaal springt het in de bres voor Nicaragua, Polen, Mexico, Ethiopië, Rwanda, Rusland, Nepal, ...

De eerste federale organisatie in België...
In 1972 wordt het Belgische Rode Kruis opgesplitst in een Vlaamse en een Waalse vleugel. Waarom ? Bij het ontstaan van het Rode Kruis in 1864 was het Rode Kruis Franstalig zoals dat toen ook voor alle officiële instanties het geval was. Verder berustte de leiding van de organisatie bij de toenmalige adel zodat er lange tijd een kloof was tussen het Rode Kruis en de bevolking. Daarom werd besloten, en vanaf 1972 concreet in de praktijk omgezet, om het Belgische Rode Kruis te verdelen in twee vleugels. Ook België had trouwens de weg van de federalisering gekozen...
Deze opsplitsing had een gunstige invloed op de werking van het Rode Kruis. Meer mensen wilden zich inzetten voor het ideaal van Henry Dunant. In Vlaanderen alleen zijn momenteel meer dan 14000 vrijwilligers actief in bijna 300 afdelingen.

Sinds de splitsing in 1972 werd er gewerkt met een structuur van provincies en gewesten waarin 5 tot 20 plaatselijke afdelingen gegroepeerd werden. Zo behoorde Rode Kruis-Heist-op-den-Berg 25 jaar lang tot het gewest Netedal dat verder ook bestond uit de afdelingen Berlaar, Boechout, Duffel, Edegem, Hove-Lint, Lier en Nijlen.
In 1987 werd de ziekenwagendienst van Rode Kruis-Vlaanderen professioneel uitgebouwd. Eerst via 1911, maar nu reeds jaren via het oproepnummer105 bereikbaar, vormt deze dienst een belangrijke schakel in het Belgische ziekenvervoer.

Om klaar te zijn voor de 21ste eeuw werd de organisatie in 1996 doorgelicht. Het resultaat was de opstelling van een strategisch werkplan voor Rode Kruis-Vlaanderen en een herstructurering die op 1 januari 1998 in voege trad. Voortaan zou er niet meer gewerkt worden met gewesten maar met regio’s (samenvoeging van gewesten) en werd er ook een duidelijk onderscheid gemaakt tussen beleid en uitvoering. Zo bevat de provincie Antwerpen 5 regio’s.

Rode Kruis-Heist-op-den-Berg is één van de 17 plaatselijke afdelingen uit regio Mechelen, bestaande uit de afdelingen van arrondissement Mechelen en enkele afdelingen uit de Rupelstreek.