Sinds 1 april haal je eerstehulptips uit je broekzak, want sinds die datum kan je onze app eerste hulp downloaden! Dankzij de eerstehulpapp krijg je de pap in de mond: wat doe je het best bij een snijwonde? Of werd je beste vriend net gebeten door een kwal en twijfel je of je nu wel of niet over de beet moet plassen?* Ook bij ernstigere gebeurtenissen zoals bewustzijnsverlies of hartstilstand krijg je bijstand van de app. 

100.000 downloads

Maar de app is niet alleen heel handig als hulpmiddel om eerste hulp toe te dienen. Je kan er ook eerste hulp door leren, of je kennis ervan opfrissen. Dat kan dankzij handige lesjes, quizjes en video’s. Je krijgt er natuurlijk geen officiële erkenning voor, maar dankzij deze theorie heb je toch al enige notie van eerste hulp. En daar zijn jullie duidelijk blij om, want op 8 maanden tijd werd onze app niet minder dan 100.000 keer gedownload! België werd weer een tikkeltje veiliger en zelfredzamer in 2019 😉👌

 
*Niet plassen. Wel lauw water erover gieten en eventuele stekeltjes verwijderen. Tenzij je in deze situatie wil belanden! 😉

Eén Vlaming op vier krijgt ooit te maken met psychische problemen. En daarover praten is vaak nog een grote drempel. Mensen uit de omgeving voelen zich onzeker over hoe ze best reageren als iemand het psychisch moeilijk heeft. Want in tegenstelling tot iemand met lichamelijke klachten, is het bij personen die het psychisch moeilijk hebben meestal niet meteen duidelijk hoe je daar als naaste iets kan aan doen. Daarom werkten we samen met negen partners een opleidingspakket Eerste hulp bij psychische problemen (EHBP) uit. 

Dat pakket mikt op de brede bevolking: iedereen die beter wil leren omgaan met volwassenen die zich niet goed in hun vel voelen. We willen mensen helpen om zelf te durven helpen in hun eigen omgeving.

31 concrete tips

Daarom schreven we ook een boek met 31 concrete tips die je in bijna elke situatie kunnen helpen om eerste hulp te bieden. Elke tip wordt concreet toegelicht én we geven je specifieke zinnen die je beter wel of niet kan gebruiken. Bij twaalf specifieke situaties (zoals bij stress, rouw, angst, zelfmoordgedachten, …) worden deze tips verfijnd en verder aangevuld met tips specifiek voor deze situatie.

 Wil jij ook iemand kunnen helpen? Dan kan je hier ons handboek Eerste hulp bij psychische problemen kopen!

Rode Kruis-Vlaanderen hecht heel veel waarde aan wetenschappelijk onderzoek. Dat onderzoek zorgt ervoor dat we steeds efficiënter kunnen helpen en ook naar de lange termijn kunnen kijken. Op die manier kunnen donaties van het publiek een zo groot mogelijk effect bereiken. Vanuit die optiek voeren we ook zélf wetenschappelijk onderzoek uit. Een voorbeeld: CEBaP, ons Centre for Evidence-Based Practice, is betrokken in heel wat (inter)nationale samenwerkingen. In 2019 werden een heel aantal van deze samenwerkingen verder uitgebouwd. 

Nationaal niveau

In België is CEBaP heel nauw betrokken bij de activiteiten van Cochrane België. Binnen de wereld van Evidence-Based Medicine wordt de non-profit organisatie Cochrane aanzien als dé referentie voor het creëren en verstrekken van betrouwbare gezondheidsinformatie onder de vorm van systematische reviews. Cochrane België geeft opleidingen in het maken van systematische reviews, waarvoor het overheidssteun krijgt. Twee van onze CEBaP-medewerkers zijn hier nauw bij betrokken. Verder spelen we ook een rol in het ontwikkelen van richtlijnen voor de eerstelijnszorg en denken we mee na over de implementatie en verspreiding van deze richtlijnen via het nationaal platform EBPracticeNet, waar we ook deel van uitmaken. Een nauwe samenwerking met het platform Gezondheid en Wetenschap zorgt dat onze evidence-based eerste hulp informatie in België verspreid wordt.

Internationaal niveau

Op internationaal niveau is CEBaP lid van de ILCOR First Aid Task Force. Voor ILCOR maken we diverse systematische reviews die internationaal verspreid worden. Een voorbeeld hiervan is de review rond het gebruik van suiker bij hypoglycemie bij diabetespatiënten. Ook voor de Europese Reanimatieraad werkt CEBaP mee aan het ontwikkelen van richtlijnen. De eerste hulp evidence summaries van CEBaP worden ook gebruikt door het IFRC Global First Aid Reference Centre bij het opmaken van de vijfjaarlijkse International First Aid and Resuscitation Guidelines. 

Samen met de French Red Cross Research Foundation en diverse andere Rode Kruisonderzoeks- en expertisecentra hebben we ook geijverd voor meer en degelijk onderzoek binnen het IFRC, wat resulteerde in een mooie visietekst in het kader van de opmaak van de IFRC Strategy 2030. Het voorbije jaar werd CEBaP door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gevraagd om twee systematische reviews te ontwikkelen in het kader van preventie van verdrinking. Onze wetenschappelijke inspanning worden dus niet door de minste opgemerkt!

In 2019 werd de samenwerking met Cochrane nog verder uitgebouwd aangezien CEBaP Cochrane First Aid heeft opgericht, een wereldwijd platform dat ijvert voor wetenschappelijk bewijs binnen eerste hulp en een focus op de leek als hulpverlener binnen Cochrane. Cochrane First Aid wil een brug slaan tussen de grote spelers in het veld van eerste hulp (zoals IFRC en ILCOR) en evidence-based gezondheidsinformatie – waarin Cochrane de referentie is. Cochrane First Aid werd gelanceerd in april 2019 en heeft als missie het oprichten van een globaal, onafhankelijk netwerk van personen met interesse in het ontwikkelen, verspreiden en implementeren van kwaliteitsvol onderzoek binnen eerste hulp.

Adviesraad met internationale experts 🧐

Om het onderzoek van Rode Kruis-Vlaanderen in een breder perspectief te plaatsen en aan een kritische blik te onderwerpen, werd een aantal jaar geleden een Scientific Advisory Board opgericht. Deze adviesraad wordt voorgezeten door Jimmy Volmink, decaan van de Geneeskundefaculteit van de Stellenbosch Universiteit, en bevat een aantal experten uit de academische en farmaceutische sector. Eén van de recent toegetreden leden, Caroline Fiennes, geeft met haar organisatie Giving Evidence advies aan schenkers rond het doneren van geld, gebaseerd op wetenschappelijke evidentie.

Dat we bij Rode Kruis-Vlaanderen wetenschappelijk onderbouwd aan de slag gaan, dat wist je al wel. Zo ook voor onze internationale projecten.

Ons Centre for Evidence-Based Practice (CEBaP) ontwikkelde een nieuwe leerlijn voor kinderen en jongeren. Zij zijn immers al van op jonge leeftijd in staat om bepaalde eerstehulpvaardigheden onder de knie te krijgen. Naar analogie met de Vlaamse leerlijn die we al enkele jaren hanteren, werd samen met Afrikaanse experts een leerlijn voor Afrikaanse jongeren uitgewerkt.

Deze leerlijn besteedt de nodige aandacht aan de specifieke context waarin zij opgroeien. Die leerlijnen groeiden uit tot een jeugdmanual. Die bevat speciaal door ons ontwikkelde jeugdmaterialen om spelenderwijs eerste hulp aan te leren aan 12- tot 16-jarigen in scholen en in jeugdclubs van het Rode Kruis. Deze didactische materialen zijn net als onze andere African First Aid lesmaterialen wetenschappelijk onderbouwd en perfect aangepast aan de Afrikaanse context, met aandacht voor Afrikaanse gebruiken en materialen. Zo kunnen 13-jarigen leren om een been te spalken na een slangenbeet, en kan een 7-jarige al een brandwonde verzorgen!

Zodra de leerlijn en de trainersmanual klaar waren, hebben enkele van onze eigen ervaren vrijwilligers van Rode Kruis-Vlaanderen de eerste 34 jeugdtrainers opgeleid. Zo kunnen onze collega’s in Zimbabwe, Zambia, Malawi en Lesotho in de toekomst zelf instaan voor kwaliteitsvolle eerstehulpopleidingen voor jongeren. We merken dat de jongeren in onze partnerlanden super leergierig zijn en heel gemotiveerd om na deze eerstehulpopleiding hun familie en dorpsgenoten te helpen. En zo wordt de wereld weer een beetje zelfredzamer!💪

In 2019 werd het belang van eerste hulp opnieuw meerdere keren duidelijk. Toen een buschauffeur een man reanimeerde, bijvoorbeeld. Of toen onze app eerste hulp de kaap van de 100.000 downloads bereikte! 

En dat is logisch: kennis van eerste hulp kan het verschil betekenen tussen leven en dood. Daarom geeft het Rode Kruis al decennia lang eerstehulpopleidingen: je kan een basiscursus volgen, de opleiding tot Helper volgen, of je leert reanimeren en defibrilleren en met een AED-toestel werken. Ben je actief in het onderwijs? Dan kan je ook een opleiding volgen om kinderen eerste hulp aan te leren!

In 2019 volgden 29.129 mensen een eerstehulpopleiding in hun vrije tijd, bijvoorbeeld bij hun lokale afdeling. 16.277 anderen volgden deze opleiding samen met hun collega’s, tijdens een opleiding bedrijfseerstehulp. Ten slotte werden ook via de scholen heel wat leerlingen opgeleid. Je mag je dus weer wat geruster voelen: afgelopen jaar kwamen er weer heel wat potentiële levensredders bij! 😉

Nu jij nog!?