Ik ga op skivakantie en neem mee: de ‘Eerste Hulp’ app van Rode Kruis-Vlaanderen

De ski-vakanties, een heerlijke periode voor heel wat mensen. Maar een ongeluk schuilt soms in een klein hoekje. Denk maar aan zonnebrand of een valpartij op de skipiste. We wensen het niemand toe maar het kan gebeuren. Om dan snel te kunnen handelen is het handig om de gratis app Eerste Hulp van Rode Kruis-Vlaanderen met praktische eerstehulp tips op je smartphone te hebben. 

Download de Eerste Hulp app

De app Eerste Hulp van Rode Kruis-Vlaanderen, die al meer dan 200.000 keer gedownload werd, stelt iedereen in staat om bij een banale verwonding of ernstig ongeval snel en correct te kunnen reageren. De app is gratis te downloaden via de App Store of Google Play. De app op je smartphone neemt je bij elke situatie mee in de stappen die je moet ondernemen. Handig als je niet direct weet wat je moet doen of wat zenuwachtig bent of gewoon op alles goed wil voorbereid zijn. 

Een paar handige tips voor de skivakantie

Noteer het noodnummer

Informeer je op voorhand: zoek het noodnummer op van het gebied waar je bent. Vaak is dat 112, maar er bestaan ook andere telefoonnummers voor bijvoorbeeld een bergredding. Zet ze in je telefoon of schrijf ze op papier.  

Voet verstuikt of knie ontwricht?

Het is vaak moeilijk om te beoordelen of een ledemaat gekneusd, verstuikt, gebroken of ontwricht is. Bij twijfel ga je daarom uit van het ergste en raadpleeg je onmiddellijk gespecialiseerde hulp. Bij een verstuiking van de voet laat je de schoen zitten, je kan namelijk ook koeling aanbrengen over een schoen. Enkel als het slachtoffer zijn schoen echt niet meer kan verdragen, laat je hem zelf zijn schoen uittrekken. Hij voelt immer het best wat het meest comfortabel is. Beweeg het ledemaat zo weinig mogelijk en zet een ledemaat in een abnormale stand nooit opnieuw recht. Je kan het letsel koelen (max. 20 minuten) om zwelling en pijn te beperken. Sneeuw en ijs zijn nooit ver weg. Houd het ijs echter nooit rechtstreeks tegen de huid om vriesletsels te voorkomen. 

Zonnebrand: beter voorkomen

Gebruik voldoende zonnecrème met een hoge beschermingsgraad (minstens factor 15 en meer mag zeker ook). Je verbrandt tijdens wintersport sneller door de weerkaatsing van de zon op de sneeuw. Hoe hoger je bent, hoe meer uv-straling er is. Heb je toch zonnebrand? Ga dan naar binnen en koel je huid met natte doeken of een zachte douche. Breng een vochtinbrengende crème aan (bijvoorbeeld hydrogel, aftersun …) en herhaal dat indien nodig. Als je pijn hebt, mag je een eenvoudige pijnstiller nemen. 

Sneeuwblindheid: vervelend maar geneest meestal spontaan

Draag een goede zonnebril met uv-werende glazen en een EU-keurmerk. De bril moet voldoende grote glazen hebben die de ogen zowel onderaan, bovenaan als zijwaarts beschermen tegen rechtstreekse en onrechtstreekse straling. Anders kan je sneeuwblindheid oplopen door de grote hoeveelheid uv-stralen die de sneeuw weerkaatst. Daarbij ontstaan kleine brandwondjes op het hoornvlies die enkele uren nadien veel pijn veroorzaken. Meestal geneest dit letsel spontaan binnen 24-48 uur, geef de ogen zoveel mogelijk rust door een zonnebril op te zetten of de ogen zoveel mogelijk gesloten te houden. Je kan de ogen ook afdekken met natte kompressen. 

Isolatiedeken: neemt geen plaats en kan zeer nuttig zijn

Een zeer handig middel om steeds bij te hebben is een isolatiedeken. Dat neemt amper plaats in beslag, maar kan je beschermen tegen koude en nattigheid. Een isolatiedeken heeft vaak twee verschillend gekleurde zijden (goud- en zilverkleurig). Het maakt niet uit welke kant je naar het slachtoffer of jezelf toelegt in geval van een onderkoeling, het verschil in de weerkaatsing van warmte is verwaarloosbaar. In een winterse situatie plaats je best de goudkant naar buiten. Het zorgt voor een betere zichtbaarheid in de sneeuw. 

Na een ongeval: opletten voor onderkoeling

Probeer bij elk ongeval het slachtoffer warm te houden om onderkoeling te voorkomen. Dit kan je doen door het slachtoffer naar een warmere omgeving te brengen, maar je kan ook (isolatie)dekens of jassen gebruiken. Vermijd het gebruik van alcoholische dranken, de kans bestaat dat je daardoor de koude niet meer voelt.  Negeer rillingen niet, ze zijn het eerste signaal dat de lichaamstemperatuur daalt. Ga naar een warmere omgeving indien mogelijk en zorg dat het slachtoffer geen warmte meer verliest. Laat hem warme, droge kleding aantrekken en opwarmen onder een deken. Bedek daarbij ook het hoofd aangezien er via die weg veel warmte ontsnapt. Alarmeer de Noodcentrale 112 als het slachtoffer niet meer rilt, als zijn spieren verstijven en/of als hij bewustzijnsstoornissen vertoont. Dan kan er namelijk sprake zijn van een ernstige onderkoeling. 

Vrieswonden aan vingers, tenen, oren en neus

Draag kleding die voor lage temperaturen geschikt is en schenk vooral aandacht aan de uiteinden van je lichaam. Koude zorgt voor vernauwing van de kleine bloedvaatjes net onder de huid, daardoor stroomt er minder warm bloed naar de lichaamsuiteinden. Vooral vingers, tenen, oren en de neus zijn gevoelig en kunnen blijvende schade oplopen wanneer ze niet goed beschermd zijn. Wanneer de temperatuur onder nul daalt, kunnen ijskristallen in de cellen ontstaan, waardoor de cellen kunnen afsterven. Zo kunnen vrieswonden optreden. Vrieswonden geven een tintelend, branderig gevoel dat overgaat in ernstige pijn. Later is het bevroren lichaamsdeel gevoelloos. Raadpleeg in dat geval steeds gespecialiseerde hulp. In afwachting van gespecialiseerde hulp kan je het getroffen lichaamsdeel geleidelijk aan op temperatuur brengen. Gebruik eigen lichaamswarmte door bijvoorbeeld de handen onder de oksels te steken. Wrijf niet, want dat kan schade aan de huid en aan de onderliggende spieren veroorzaken door beweging van ijskristallen die daar zijn ontstaan.  

In de Eerste Hulp app staan nog heel wat meer tips en aanbevelingen die allemaal wetenschappelijk onderbouwd zijn zodat de aanbevelingen ook echt helpen. De gouden tip is: download de Eerste Hulp app van Rode Kruis-Vlaanderen.