Rode Kruis-Vlaanderen
Vlaamse vleugel van Het Belgische Rode Kruis
Tot 1942 is het Belgische Rode Kruis zowat een uitsluitend Franstalige aangelegenheid. Maar met de benoeming van een Nederlandstalige adjunct Directeur -Generaal komt er stilaan verandering. Zo worden in 1961 de statuten in overeenstemming gebracht met de bestaande Belgische taalwetgeving.
De verdere evolutie in deze “verzelfstandiging” mondt uit in nieuwe statuten en de installatie van een Vlaamse Gemeenschapsraad op 25 november 1972. Van dan af heeft Het Belgische Rode Kruis twee zelfstandige vleugels met een eigen Franstalige en Vlaamse (met beperkte bicommunautaire) Rode Kruiswerking. Sinds 1972 groeide de vereniging in Vlaanderen bliksemsnel, mede dankzij een frisse wind en een professionelere aanpak van de dienstverlening.
In 1993 wordt deze zelfstandigheid verder versterkt. Via de opstelling van de nieuwe statuten krijgt Het Belgische Rode Kruis een volwaardige federale structuur. Meteen ook de gelegenheid voor de Vlaamse vleugel om deze structuur kracht bij te zetten via een naamwijziging. De benaming van Het Belgische Rode Kruis - Vlaamse Gemeenschap” wordt gewijzigd in Rode Kruis-Vlaanderen.
De Franstalige vleugel kiest niet voor een nieuwe benaming en blijft werken onder de bestaande benaming: “Croix-Rouge de Belgique - Communauté Francophone”. Ze telt ongeveer 9.000 vrijwilligers.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn sommige activiteiten gemeenschappelijk, anderen dan weer apart. In de Oostkantons is het Rode Kruis actief als “Belgisches Rotes Kreuz - Deutchprachende Gemeinschaft” via zes plaatselijke Rode Kruisafdelingen. Zij werden ondergebracht bij de “Communauté Francophone”.
Meer informatie vindt u op de website van Rode Kruis-Vlaanderen.
Rode Kruis-Vlaanderen vandaag
Rode Kruis-Vlaanderen telt momenteel 249 plaatselijke afdelingen, verspreid over de vijf Vlaamse provincies, waarin ongeveer 14.000 vrijwilligers actief zijn binnen de verschillende disciplines en dienstverleningen, zoals daar kunnen zijn:
- het inzamelen van bloed, plasma en bloedplaatjes,
- het verzekeren van Eerste Hulpposten en bieden van hulp bij rampen,
- het organiseren van Eerste Hulpopleidingen afgestemd naar elk doelpubliek,
- het verzekeren van allerlei sociale dienstverleningen volgens de maatschappelijke noden,
- het uitbouwen van een jeugdwerking (voor jongeren van 10 tot/met 15 jaar),
- het organiseren van een zorgbib (gratis uitlening van boeken in verzorgingsinstellingen),
- het meewerken aan de internationale Rode Kruisprojecten.
Het activiteitenaanbod kan verschillen van Rode Kruisafdeling tot Rode Kruisafdeling. Dit wordt bepaald door de plaatselijke noden en de mogelijkheden die er zijn om er op in te spelen en (uiteraard) ook door de mate waarin men over (voldoende) vrijwilligers beschikt om deze taken goed te kunnen uitvoeren.
De plaatselijke Rode Kruisafdelingen worden in hun taak ondersteund door 170 beroepskrachten die vanuit de hoofdzetel in Mechelen en de vijf provinciale zetels de activiteiten sturen en ondersteunen. Zo staan zij in voor de organisatie van opleidingen en bijscholingen voor de vrijwilligers waarbij de maatschappelijke en technische evoluties op de voet worden gevolgd en bijgebracht. Anderzijds zijn er bij Rode Kruis-Vlaanderen bijkomend nog 900 beroepskrachten werkzaam die taken uitvoeren die door hun aard niet door vrijwilligers kunnen en mogen uitgevoerd worden.
Dienst voor het bloed
De beroepskrachten die bij de Dienst voor het Bloed werkzaam zijn staan in voor de bloedafnames. Deze gebeuren zowel in de vaste transfusiecentra als tijdens de mobiele bloedinzamelingen in de verschillende Rode Kruisafdelingen. Deze medewerkers verzekeren ook de controle, de verwerking en de distributie van het bloed en de afgeleide producten. Meer informatie.
Opvang van asielzoekers
In opdracht van de Federale Overheid staat her Rode Kruis in voor de opvang van de asielzoekers. Ook deze worden door beroepskrachten draaiende gehouden. Enerzijds omdat er voor bepaalde taken specifieke kwalificaties en opleidingen vereist zijn anderzijds omdat er een 24-uren permanentie moet verzekerd worden, iets wat met vrijwilligers niet zo evident is. Meer informatie.
Ziekenwagendienst
In sommige regio’s is er ook een permanente ziekenwagendienst actief die door beroepskrachten wordt verzekerd. Zij versterken (of vervangen) er de dienst 100, en maken deel uit van de dringende hulpverlening bij rampen of onheil. Dit is niet de dienst die het niet-dringend ziekenvervoer uitvoert onder het oproepnummer “105”. Dit vervoer wordt wél door de Rode Kruisvrijwilligers uitgevoerd. Meer informatie.
Buitenlandse missies
Het Rode Kruis is wereldwijd actief. Naast de dringende hulpverlening bij rampen zet het Rode Kruis ook internationale projecten op ter verbetering van de levensomstandigheden met nadruk op hygiëne, gezondheid, voeding en onderwijs. Dit betekent dat het Rode Kruis deze projecten ook nauwgezet opvolgt. Jaarlijks worden een 20-tal beroepskrachten uitgestuurd om zich hierover te vergewissen. Meer informatie.
Gedurende heel zijn bestaan heeft het Rode Kruis zich steeds aangepast aan de evoluties en de snel veranderende noden in de samenleving. Ook vandaag is het Rode Kruis nog volop in beweging met nieuwe accenten, opdrachten, structuren... Het wil steeds klaar staan voor de nieuwe uitdagingen die zullen opduiken. En hoewel de Rode Kruisbeweging quasi hoofdzakelijk steunt op haar vrijwilligers, staat zij borg voor een kwalitatieve en doeltreffende dienstverlening.
Eén zaak zal steeds hetzelfde blijven: het Rode Kruis springt in de bres voor mensen in nood, wàt er ook gebeurt, en dit steeds trouw aan haar zeven fundamentele beginselen.
Missie
Rode Kruis-Vlaanderen is, als onderdeel van Het Belgische Rode Kruis, een onafhankelijke, humanitaire hulporganisatie. De missie geeft haar belangrijkste opdrachten en actieterreinen weer.
Meer informatie vindt u op de website van Rode Kruis-Vlaanderen.
Actieterreinen
Bloedtransfusie
De Dienst voor het bloed is een autonome dienst binnen Rode Kruis-Vlaanderen die dankzij de vrijwillige bloedgevers zorgt voor 95% van de bloedvoorziening en garant staat voor voldoende, kwalitatief én veilig bloed. Het inzamelen van bloed gebeurt via vaste afnamepunten en mobiele bloedinzamelingen verspreid over het Vlaamse land. Plasma en bloedplaatjes worden uitsluitend via de vaste afnamepunten ingezameld. Wordt bloedgever.
Hulpdienst
Hieronder biedt Rode Kruis-Vlaanderen de volgende bijstand aan de bevolking.
- Preventieve hulpacties
Op (drukke) plaatsen waar veel mensen aanwezig zijn, is er een verhoogd risico op ongevallen. Bij de organisatie van een evenement, concert, wedstrijd of andere activiteit waar een grote toeloop van mensen wordt verwacht, kan men een beroep doen op de Hulpdienst voor een preventieve hulpactie. Een preventieve hulpactie is de verzameling van inspanningen die we leveren om eerste hulp te verlenen tijdens evenementen. Hulp op jouw evenement. - Rampenhulpverlening
De Hulpdienst zet zich in om bij rampen of ernstige ongevallen onmiddellijk eerste dringende hulp te verlenen. De taken van de Hulpdienst in rampomstandigheden zijn gedeeltelijk opgenomen in diverse wetteksten en verschillende conventies tussen de overheid en het Rode Kruis. Ook in de provinciale Medische Interventieplannen (MIP's) wordt de Hulpdienst met haar in te zetten middelen vermeld. Hulp bij rampen. - Ziekenvervoer
Hulpdienstmedewerkers zijn ook actief in de ziekenwagendiensten van het Rode Kruis. Deze verzorgen het ziekenvervoer. Hiertoe wordt het nummer 105 gepromoot. Sommige Rode Kruisentiteiten nemen deel aan het 100-systeem en/of het niet-dringend ziekenvervoer.
Vorming
Het aanleren van de Eerste Hulptechnieken aan het grote publiek via kortere initiaties of (uitgebreidere) cursussen. Deze cursussen worden ’s avonds of in het weekend gegeven (afhankelijk van de plaatselijke mogelijkheden) en zijn gratis. Voor het bedrijfsleven bestaat er een specifieke Eerste Hulpopleiding die licht aangepast kan worden aan de individuele risico’s en voldoet aan alle bepalingen van het ARAB. Volg een opleiding.
Sociale hulpverlening
Het onthaal en de begeleiding in het ziekenhuis, het gratis ontlenen van boeken, het voorlezen van boeken in de kinderafdeling van een ziekenhuis, het bezoeken van zieken en bejaarden, aandacht voor kansarmen, opvang van asielzoekers (in opdracht van de regering), organisatie van vakanties voor sociaal zwakkere kinderen en mensen met een grote verzorgingsnood behoren allen tot deze taak. Meer informatie.
Internationale samenwerking
Als schakel van het Internationale Rode Kruis zijn wij begaan met de noden en het welzijn van alle wereldburgers. Alle entiteiten werken zo goed mogelijk mee aan initiatieven rond noodhulp bij rampen, ondersteunen van eigen ontwikkelingsprojecten waarbij gezondheid, hygiëne en educatie centraal staan. Daarnaast de verspreiding van het Internationaal Humanitair Recht en het zoeken naar vermisten. Meer informatie.
Jeugdactiviteiten
De jeugd is de toekomst en krijgt dus ruime aandacht binnen de Rode Kruiswerking. Vanaf 6 jaar kunnen kinderen geïnitieerd worden in de Eerste Hulpverlening. De jeugdwerking spitst zich tot en met 15-jarigen en biedt hen oa. Eerste Hulpcursussen aan. Daarnaast kunnen er ook activiteiten ontwikkeld worden rond thema’s als verdraagzaamheid, internationale solidariteit en vrede. Rode Kruis op kinder- en jongerenmaat.
Middelen
Het Rode Kruis is een onafhankelijke organisatie. En ze staan op hun onafhankelijkheid. Geen druk of invloed van buitenaf bepaalt hun werking. Daardoor kunnen ze steeds onpartijdig en neutraal optreden overal waar het nodig is. Om die onafhankelijkheid te kunnen waarborgen komen hun middelen uit verschillende bronnen. Eerst en vooral van de bevolking. Dit gebeurt op verschillende manieren.
- Ieder jaar organiseert Rode Kruis-Vlaanderen eind april de 14-daagse. Met duizenden vrijwilligers gaan ze dan de straat op om stickers en Rode Kruisartikelen te verkopen.
- Naast de opbrengsten uit de 14-daagse is er in september - oktober de lidkaartenverkoop. Bijna 130.000 gezinnen in Vlaanderen steunen op deze manier het Rode Kruis.
- Via mailings worden schenkers om financiële steun gevraagd. Zo schrijft bijvoorbeeld Rode Kruis-Vlaanderen twee maal per jaar, in december en in juni, zijn schenkers aan.
- Gedurende het hele jaar worden ook hier en daar evenementen georganiseerd. Er gaat bijna geen maand voorbij zonder mosselfeest, rally, bal of gezellig samenzijn. Even zoveel mogelijkheden voor de bevolking om haar sympathie en geloof in de organisatie in daden om te zetten. Voeg daarbij nog de spontane giften en je hebt weerom een bedrag om u tegen te zeggen.
- Meer en meer mensen nemen het Rode Kruis op in hun laatste wilsbeschikking en laten een legaat achter.
Ook het bedrijfsleven is een onmisbare partner voor het Rode Kruis. Meer dan 200 ondernemingen werken op verscheidene manieren samen met het Rode Kruis. Zo is er de steun van de Nationale Loterij. Sommige bedrijven springen financieel bij voor welbepaalde acties of stellen gratis diensten of materiaal ter beschikking. Andere organiseren tombola’s of voeren actie in hun onderneming voor een welbepaald Rode Kruisproject.
Naast de bevolking en het bedrijfsleven steunen ook diverse overheden (van gemeentelijk tot Europees niveau) de Rode Kruiswerking. Soms neemt dit de vorm aan van een jaarlijkse werkingssubsidie, in andere gevallen worden specifieke projecten gesteund of vallen bepaalde Rode Kruisinitiatieven binnen een algemene subsidieregeling.
Ten slotte zijn er nog de inkomsten uit de eigen werking. Deze inkomsten komen onder andere uit het ziekenwagenvervoer, de verhuur van hulpmiddelen en de bijdragen voor preventieve hulpacties. 75 % van deze inkomsten worden op plaatselijk vlak gerealiseerd.
Een afzonderlijke post vormt de bloedtransfusie. De Dienst voor het Bloed is een autonoom orgaan binnen Rode Kruis-Vlaanderen dat zijn werking volledig financiert uit de verkoop van bloed en bloedderivaten.
Meer informatie vindt u op de website van Rode Kruis-Vlaanderen.
Inzet van middelen
Een belangrijke post is de dagelijkse werking. Deze werking dekt zowel de plaatselijke activiteiten als de ondersteuning door beroepskrachten op provinciaal en gemeenschapsvlak.
Een tweede post zijn de kosten voor de internationale acties. De opvang van asielzoekers vormt een apart budget. Hiervoor gemaakte uitgaven worden door de federale overheid terugbetaald via een speciale conventie.
Het hulpfonds vormt een reserve om bij rampen in binnen- en buitenland onmiddellijk hulp te kunnen bieden. Een laatste, beperkt deel is bestemd voor investeringen. Enkel met kwalitatief hoogstaand materiaal is immers een deskundige hulpverlening mogelijk.
Meer informatie vindt u op de website van Rode Kruis-Vlaanderen.